Klasztor w Neamt (Rumunia) z piękną ikoną Matki Bożej

mar 10, 2024 | Blog, Rumunia, Wędrówki szlakami ikon

Najstarszy klasztor Mołdawii

Monaster Neamt - Rumunia
Monaster Neamt – Rumunia

W Neamt znajduje się najstarszy i najbardziej znaczący klasztor Mołdawii. Już w XI była tu pustelnia. Pierwszą cerkiew wzniósł w XIV w. książę mołdawski Piotr I. W tym samym stuleciu miało miejsce trzęsienie ziemi, które poważnie uszkodziło budowlę. Wtedy ówczesny hospodar mołdawski Stefan III Wielki (kanonizowany przez cerkiew w 1992 r.) postanowił zburzyć starą świątynię i na jej miejsce wybudować nową. Kościół został wyświęcony w 1471 r. Uroczystości towarzyszyła wielka procesja dziękczynna za zwycięstwo jakie odniósł Stefan Wielki nad wojskami króla polskiego Jana Olbrachta.

 Budowla jest perłą architektury mołdawskiej. Na zewnątrz moją uwagę przykuły gotyckie okna zdobione emaliowanymi płytkami ceramicznymi w trzech kolorach – zielonym, żółtym i brązowym. Freski wewnętrzne pochodzą z okresu ostatnich lat rządów Stefana Wielkiego.

Klasztor w Neamt - Rumunia
Klasztor w Neamt – Rumunia

Bizantyjska ikona Matki Bożej z Dzieciątkiem

W starej cerkwi w Neamt znajduje się czczona piękna, pochodząca z VII w., bizantyjska  ikona Matki Bożej Hodegetrii. 

Ikona Matki Bożej z Neamt
Ikona Matki Bożej z Neamt
Bizantyjska ikona Matki Bożej  z Neamt w koszulce
Bizantyjska ikona z Neamt w koszulce

Ikona Matki Boskiej z Neamt - destal
Ikona Matki Boskiej z Neamt – detal

Przez wieki wierni wypraszali przed nią wiele łask.

 To jedna z moich ulubionych bizantyjskich ikon.

Chciałabym pochylić sie kiedyś nad tym wizerunkiem. Mogłabym namalować ją dla siebie albo dla kogoś, kto zechce zamówić tę piękną ikonę Matki Bożej w mojej pracowni w Warszawie.

Jakiś czas temu podjęliśmy się pracy nad tą ikoną wg wizerunku z Neamt wraz z członkami mojej Grupy Agathos. Na razie czeka cioerpliwie na dokończenie.

Matka Boża z Neamt - pierwsze pociągnięcia pędzla
Matka Boża z Neamt grupy Agathops – pierwsze pociągnięcia pędzla

Jest to ikona dwustronna.

Na drugiej stronie wizerunku Matki Bożej znajduje się ikona św. Jerzego. Święty odziany jest w strój rycerski, zasiada na tronie w jednej ręce trzymając miecz, a w drugiej włócznię. Pod jego stopami leży smok. 

Bizantyjska ikona św. Jerzego z Neamt
Bizantyjska ikona św. Jerzego z Neamt

Ikona św. Jerzego z Nemat - detal
Detal bizantyjskiej ikony św. Jerzego z Neamt

 Klasztor w Neamt przez wieki pełnił rolę centrum kulturalnego i artystycznego. Było tu znane skryptorium, następnie drukarnia, a w XIX w. działalo znane wydawnictwo.  Tu też pracował niegdyś najbardziej znany mołdawski miniaturzysta Gawril Uric. Związane działalnością piśmienniczą zabytki – maszyny drukarskie i ogromne księgi – możemy oglądać w przyklasztornym muzeum. Znajdują się tam także stare ikony.

Przy tutejszym klasztorze wykształciło się wielu uczonych i ludzi kultury.

Nieznany święty z Neamt

Pośrodku drogi wiodącej do głównego wejścia do cerkwi, znajduje się płyta nagrobna. Ciekawa jest jej historia. Otóż pewnego razu, w czasach już współczesnych, zapadła się ziemia w tym miejscu. Wyrwa ukazała miejsce pochówku jakiegoś człowieka. Jego ciało, mimo, że minęły wieki, nie uległo rozkładowi. Uznano, że musiał to być święty człowiek. Wybudowano mu więc mogiłę i nazwano Nieznanym Świętym z Neamt.

Grób nieznanego świetego z Neamt
Grób nieznanego świetego z Neamt

Jeśli, tak jak ja, cenicie sobie modlitwę Jezusową, to będąc w tym miejscu możecie po wejściu do cerkwi pokłonić się przed grobem Paisjusza Wieliczkowskiego. Dzięki niemu nastąpił w XVIII w. powrót do praktykowania Jezusowej modlitwy nieustannej. Dzięki niemu odrodził się wschodni monastycyzm i życie duchowe wśród wiernych cerkwi. Za sprawą jego uczniów jego myśl oddziaływała na Rosję. Efektem tych oddziaływań są pośrednio „Opowiadania pielgrzyma”.

W Neamt jest jeszcze jedna cerkiew warta obejrzenia. Zdobią ja współczesne freski w pięknej, żywej kolorystyce. Gdy byłam tam w 2013 roku, – trwały właśnie prace nad rozpisem światyni.

Nowa cerkiew w Neamt (Rumunia)
Nowa cerkiew w Neamt (Rumunia)

Jeśli w jakiejś cerkwi trwają prace malarskie, ikonograf maluje sobie na zewnątrz paletę barw, których użyje do tworzenia fresków.

Próbki kolorów fresków malowanej cerkwi
Próbki kolorów fresków malowanej cerkwi

Trzeba przyznać, że te współczesne freski zewnętrzne prezentują się pięknie.

Freski zewnętrzne na nowej cerkwi w Neamt
Freski zewnętrzne na nowej cerkwi w Neamt

Z murów spoglądają na nas Cherubiny i Serafiny wyśpiewująć „Święty, Święty, Święty”

Serafin- fresk współczesny w Neamt
Serafin- fresk współczesny w Neamt

Chrześcijanie w Rumunii w czasach komunizmu doświadczyli wiele cierpienia, wielu z nich było prześladowanych i męczonych.

Fresk zewnętrzny przedstawiający męczenników rumuńskich
Fresk zewnętrzny przedstawiający męczenników rumuńskich

Kolejny fresk przedstwaia św. Archanioła Michała.

Archanioł Michał-fresk zewnętrzny
Archanioł Michał-fresk zewnętrzny (Neamt)

Piękne ornamenty roślinne dopełniają kompozycji.

Ornament roślinny-fresk
Ornament roślinny-fresk